21 июля 2010 г.
Троицкра Урал патшалăх академийĕн ветеринари медицини çумĕнчи ял хуçалăх выльăх-чĕрлĕхне биотехнологи тĕлĕ-шĕнчен репродукцилекен наукăпа тĕпчев центрне савăнăçлă лару-тăрура уçнă.
Центр Канадăра тата Европа çĕршывĕсенче выльăх-чĕрлĕх отраслĕнче анлă сарăлнă эмбрионсене трансплантацилес технологие алла илнипе ĕçлĕ.
Украинăра тата Беларуссире кунашкал центрсем ĕçлеççĕ те ĕнтĕ, Раççейре пĕрре те çук. Мăйракаллă шултра выльăхсене эмбрионсемпе трансплантаци тăвассине тин вĕренсе пыратпăр.
Центрăн лабораторийĕ сайра тĕл пулакан француз оборудованийĕпе пуянланнă. Академи ĕçченĕсем Беларуссире ятарлă пĕлÿ илнĕ. Центрăн специалисчĕсем ăратлă выльăхран пулнă пăрусен эмбрионне илме, унтан ăна ытти ĕнесене пĕтĕлентерме усă курма е ятарлă хатĕрте 190 градус сивĕре шăнтса хума палăртаççĕ. Çакăн пек сивĕре зародыш вуншар çул упранма пултарать. Эмбрионсене трансплантацилес технологи кĕске вăхăтрах хаклă генетика материалĕ йĕркелеме май парать. Енчен те ахаль условисенче ĕне çулталăкне пĕр пăру кăна пăрулать пулсан, биотехнологи мелĕсемпе усă курсан вăл çулталăкне 100 пăру пама пултарать! Çĕнĕ меслетпе усă курса 4-5 çул хушшинче пысăк тухăçлă кĕтÿ йĕркелеме пулать. Ĕлĕкхилле ĕçлесен вара сахалтан та 20-25 çул кирлĕ. Çитес вăхăтрах Центр медикаментсем, эмбрионсем хатĕрлеме донор ĕнесем туянасшăн.
Челябинск облаçĕнче эмбрионсене трансплантацилес опыт пырать те ĕнтĕ: 2008 çулта Брединск районĕнчи «Калининская» агрофирмăра аш-какайшăн усракан герефорд ăрачĕпе сăнав ирттернĕ. Кăçал май уйăхĕнче зародыш куçарса лартнипе пулнă вăкăрсен пĕрремĕш партине ăратлă выльăхсен аукционне кăларнă. Центрăн ертÿçи Павел Бурков каланă тăрăх, малашне Троицк районĕнче лайăх аталаннă сĕт нумай паракан ĕнесемпе ĕçлесшĕн. Выльăх-чĕрлĕх продуктивлăхне ÿстерессишĕн тăрăшнипе пĕрлех Центр выльăхсен хушшинче сарăлнă чирсене çăмăллăн чăтса ирттерекен ăратсемпе тимлесшĕн.
Ю. Симонов.