07 июля 2010 г.
Вăхăтлăха шăпланнă уй-хир каллех шăв-шавпа тулчĕ. Çĕр ĕçченĕсем хĕрсех выльăх апачĕ хатĕрлеççĕ. Ĕнен сĕчĕ чĕлхи çинче тенĕ. Çителĕклĕ, тутлăхлă апат сăвăма ÿстерет, апла тупăша та. Хĕрÿ тапхăр Красноармейски районĕнче те сисĕнет.
- Нумай çул ÿсекен курăксене çулса пĕтернĕпе пĕрех, - пĕлтерчĕ район администрацийĕн ял хуçалăх пайĕн пуçлăхĕ Ю. Петров. - Утă, сенаж янтăлатпăр. Ку енĕпе «Восток», «Бахча», «Шатьма» пĕрлешÿсемпе «Нива», В. Васильевăн фермер хуçалăхĕсем лайăх ĕçлеççĕ.
Кăçалхи уяр çанталăк курăка йĕркеллĕ çитĕнме паманни пăшăрхантарать. Апла палăртнине пурнăçлама, утă çителĕклĕ хатĕрлеме çăмăл пулмĕ.
- Çапах пирĕншĕн тупăш çăлкуçĕ - выльăх-чĕрлĕх отраслĕ, - тет Г. Матвеев тĕп зоотехник. - Сĕтрен вара куллен укçа кĕрет. Хуçалăхсенче те çакна ăнланма тытăнчĕç. Ĕне кĕтĕвне упрама тăрăшни сисĕнет. Апат çителĕксĕр пулсан тупăш илеймĕн.
«АПК аталанăвĕ» наци проекчĕ хута кайнăранпа Красноармейски тăрăхĕнче те палăрмаллах улшăнусем пулса иртнĕ. Хуçалăхсем 34 миллион тенкĕлĕх çăмăллăх кредичĕ илсе фермăсене юсаса çĕнетнĕ, оборудованисемпе пуянлатнă. «Красное Сормово» , «Караево», «Волит», В. Васильева фермер, «Яманак» хуçалăхсенче ĕне йышĕ ÿснĕ кăна мар, ĕç-хĕле тĕпрен механизациленĕ. Кăçал акă Васильева фермер чĕр тавара вырăнтах тирпейлекен, сĕте пастеризацилекен, пакета тултаракан цех хута ярасшăн. А. Степанов фермер та кредитпа вунă ăратлă пăру туяннă, фермăна реконструкцилеме палăртнă. Кăçалхи июнь тĕлне районта сумалли ĕне 1414 пуç шутланнă. Иртнĕ уйăхринчен ытларах. Çакă та хăйне евĕрлĕ çитĕнÿ, малалла талпăнни.
Администрацин ял хуçалăх пайĕн специалисчĕсемпе уй-хир ĕçченĕсем патне те çитрĕмĕр. «Нива» хуçалăхра утта çийĕнчех пресласа фермăна турттараççĕ.
- Иртен пуçласа каçхине сывлăм ÿкичченех ĕçлетпĕр, - пĕлтерет Ю. Дмитриев механизатор. - Хĕвеллĕ кунпа усă курса юлмалла. Утă, сенаж хатĕрлетпĕр, кайран силос çине куçăпăр.
Ĕçченсене уй-хире тухса вĕри апат çитерессине йĕркеленĕ. Ĕçне кура - шалăвĕ. Хальхи вăхăтра уйра вăй хуракансен ĕç укçи вунă пин тенке ларать. «Ытларах илни те пулать», - хушса хурать Ю.Дмитриев.
- Выльăх апатне техника пулăшăвĕпе янтăлатпăр. Вăхăта перекетлет, пахалăха ÿстерет, - сăмахлать кооперативăн тĕп агрономĕ О. Козлова.
Кĕçĕн Шетьмăри сенаж траншейи те куç умĕнчех тулса пырать. С. Ришко , В. Горшков механизаторсен ларса канма вăхăт çук темелле. Симĕс массăна йывăр техникăпа пусăрăнтарса тикĕслеççĕ.
«Красное Сормово» хуçалăхра та утçи. Типĕ çанталăка пăхмасăр кунта нумай çул ÿсекен курăксем ăнса çитĕннĕ. Вĕсене виçĕ çул каялла кăна акса хăварнă. Шăпах халĕ вăй илнĕ тапхăр. Çакă выльăх-чĕрлĕхе лайăх хĕл каçарма, ешĕл масса ытларах хатĕрлеме май парать. «Техника кăна ан чăхăмлатăрччĕ, - терĕ хуçалăх ертÿçи С. Иванов. - Пирĕн трактор-машина кивĕрех. Пресс-подборщик акă çирĕм çул ытла ĕçлет, çавна май час-часах çĕмĕрĕлет».
Хуçалăхăн сăвакан ĕне 200 пуç ытла. Вĕсене уçă сывлăшра, картара тытаççĕ. Ешĕл массăна сенаж валли те, ĕнесене çитерме те турттараççĕ. Ферма ĕçченĕсем те выльăх апачĕ хатĕрлеме хутшăнаççĕ. «Сенажа кĕвелĕкпе, тăварпа сапатпăр, пленкăпа хупатпăр, - сăмахлать ферма заведующийĕ Е. Алексеева. - Паха апат пирĕн кăтартăва ÿстерет».
- Условисем çителĕклех, мĕнпур ĕçе механизациленĕ. Ĕнесен йышне татах ÿстермелле, анчах дояркăсем тупаймастпăр, - пăшăрханăвне пытармасть С. Иванов ертÿçĕ.
Каялла таврăннă май хуçалăх уйĕнче выльăх апачĕ хатĕрлекен «Полесье» комбайн кĕрлетчĕ. Кивĕскере çапах чун кĕртнĕ-мĕн. Каçчен вăхăт пур-ха, апла лаптăкри утта пуçтарма ĕлкĕрĕç.
Л. Никитина.