21 июля 2010 г.
Аслă Çĕнтерĕве 65 çул çитнине халалласа «Хресчен сасси» Издательство çурчĕ, Шупашкарти Маяковский ячĕллĕ централизациленĕ библиотека тытăмĕ тата ЧР профессионал писателĕсен союзĕ ятарлă проект йĕркелерĕç – конкурс ирттерчĕç. Ачасен чи лайăх ĕçĕсене суйласа илсе нумаях пулмасть «Эпир – Берлина илнисен мăнукĕсем» ятпа пултарулăх ĕçĕсен пуххине кăларчĕç. Унта суйласа илнĕ чи лайăх произведенисене кĕртнĕ: сăвăсем, очерксемпе сочиненисем, çамрăк авторсем вăрçă çинчен мĕн шутлани...
Ан тив, ачасен пултарулăх ĕçĕсен пуххи пĕчĕк те çÿхе кăна пултăр. Çапах та Аслă Çĕнтерĕве халалланă кашни ĕçе пысăк туйăмпа хатĕрлени куç кĕрет.Вăрçă ахрăмĕ çитĕнекен ăрăвăн куçĕ умĕнчен кайманни, этемлĕхĕн историйĕнчи чи хăрушă çулсене манманни паха. Кашни хайлав чуна тыткăна илет, çÿçентерет... «Пĕррехинче, 1942 çулта...» калава, тĕслĕхрен, вара куççульсĕр вуласа тухма çук. Ăна Красноармейски районĕнчи Упири пĕтĕмĕшле пĕлÿ паракан шкулта 9-мĕш класра вĕренекен Руслан Сорокин çырнă. Ача çуртĕнчен ашшĕ патне госпитале тухса тарнă кук тĕрриллĕ, хĕрлемес çÿçлĕ Лешкăна çул çинче ирсĕр нимĕç салтакĕ персе пăрахать. Юлташĕсем мĕскĕне чул тĕмески тĕлĕнче пытарса хăвараççĕ. Çут çанталăк та пĕрле йĕрет. Сивĕ те хаяр çурçĕр çилĕ йывăр та хура-хăмăр пĕлĕтсене çавăрттарса илсе килет те кăштахранах чул патĕнчи пĕчĕк тĕмеске шурă юрпа витĕнет. Ылханлă вăрçă! Нихăçан та, никама та, тин çеç çут тĕнчене килнĕ пĕчĕк тĕпренчĕксене те шеллемен вăл. «Пире вăрçă кирлĕ мар!» йĕркесене кашни ачан сăвă-калавĕнче, сочиненийĕнче тĕл пулатăн. Апла çав историре йĕр хăварнă синкер вăхăт çамрăк ăрăвăн чун-чĕрине те кĕрсе вырнаçнă. Ăна манма юрамастех.
Е. Атаманова.